Pierwszy kościół w Kijach powstał ok. 1120 r., być może z fundacji ks. Henryka Sandomierskiego. Jan Długosz odnotował w kronice, że wzniósł go Piotr Dunin. Była to pokutna świątynia. Palatyn ks. Bolesława Krzywoustego winien był uprowadzenia księcia przemyskiego Wołodara. Po romańskim kościołku pozostały jeszcze fundamenty, a w północnej ścianie prezbiterium zachowało się romańskie okienko oraz fragmenty murów, w południowej ścianie – kamienny, zakończony półokrągłym łukiem portal z herbem Strzemię. W ciągu wieków świątynia zmieniała swój wygląd. Gruntownie została przebudowana i rozbudowana w XVII wieku, dzięki czemu zyskała rys barokowy. Od strony południowo-wschodniej w 1786 r. wybudowano dzwonnicę, na której zawieszono trzy dzwony.

Skarby świątyni

Wnętrze nawy głównej podzielone jest czterema przęsłami i nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami. Górę zdobią stiukowe dekoracje. Świątynia posiada dwie dobudowane kaplice. W XVII wieku z fundacji Krasuckich wybudowano kaplicę rodzinną, która jednak szybko popadła w ruinę. W 1776 r. ks. Ignacy Bieńkowski ufundował nową z rokokowym ołtarzem. Obecnie kaplicę zdobi obraz Najświętszego Serca Jezusowego.

Po przeciwnej stronie, od północy, chorąży Racławski Józef Antoni Dembiński ufundował w 1733 r. drugą kaplicę dedykowaną swojemu patronowi – św. Józefowi. Ks. Ignacy Bieńkowski zakupił do niej ołtarz rokokowy wraz obrazem Świętej Rodziny, nie zachował się on jednak do naszych czasów. Dziś możemy oglądać w tym miejscu obraz Jezusa Ukrzyżowanego, a w zwieńczeniu – wizerunek św. Teresy. Przed wejściem do prezbiterium, przy ścianie tęczowej umieszczone są dwa boczne ołtarze. Po lewej stronie wspomniany ołtarz patronów z obrazem świętych Piotra i Pawła. Apostołowie ukazani się w klasyczny sposób z atrybutami, które często im towarzyszą. Piotr trzyma Pismo Święte i klucze, a Paweł Ewangelię i miecz. Na szczycie ołtarza – współczesny wizerunek św. Ojca Pio.

Po przeciwnej stronie – ołtarz św. Marii Magdaleny z obrazem przedstawiającym Pokutującą Magdalenę. W zwieńczeniu umieszczono obraz bł. ks. Józefa Pawłowskiego z grona 108 męczenników II wojny światowej. Ks. Pawłowski przed wojną, w 1920 r. pełnił przez kilka miesięcy obowiązki proboszcza parafii.

Słynący łaskami

Ołtarz główny zdobi od 1734 r. słynący łaskami wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem w sukienkach pochodzący z XVII wieku, namalowany na wzór obrazu Matki Bożej Śnieżnej. Obraz otaczany jest do tej pory wielką czcią, a dawniej otrzymujący łaski z pośrednictwem Maryi zostawili tutaj różne wota, które znajdują w pobliżu ołtarza. W ołtarzu głównym swoje miejsce mają również rzeźby świętych Piotra i Pawła.

W świątyni możemy podziwiać zabytkowy, datowany na przełom XVII i XVIII wieku obraz – Męczeństwo św. Piotra, nieznanego artysty.

Na uwagę zasługują również obrazy świętych polskich patronów – św. Wojciecha, Kazimierza, Jacka, Stanisława Kostki, Jana Kantego. Ufundował je ks. Ignacy Bieńkowski. Autorem tych malowideł jest Kazimierz Mołodziński.

Zachowały się niektóre zabytkowe paramenty liturgiczne, jak gotycki kielich z ok. 1480 r. Na stopie wygrawerowano wyobrażenia Matki Bożej, świętych Doroty, Małgorzaty, Barbary i Katarzyny.

Chociaż nie brak w kościele malarskich i rzeźbiarskich odniesień do patronów kościoła, trzeba przyznać, że oprócz tych materialnych akcentów wystroju święci nie są w jakiś szczególny sposób czczeni. Odpust parafialny odbywa się tradycyjnie z procesją dookoła kościoła. Proboszcz ks. Wiesław Kita cieszy się, że świątynia do dziś przechowuje relikwie Apostołów, które trafiły zrządzeniem losu do kościoła w Kijach. Wierni mogą oddać cześć świętym Piotrowi i Pawłowi przez ucałowanie ich relikwii.

Bohater spod Grunwaldu

W historii Kij szczególne miejsce zajmuje tradycja związana z grunwaldzkim zwycięstwem. Otóż w świątyni możemy zobaczyć ornat będący repliką wykonanego z płaszcza wielkiego mistrza Ulryka von Jungingena. Znajduje się na nim charakterystyczny czarny krzyż obwiedziony złotem. Skąd wziął się on w Kijach? Miejscowość miała swojego bohatera pod Grunwaldem, któremu władze gminy i mieszkańcy w ostatnich latach wystawili pomnik. Był to słynny Mszczuj ze Skrzynna herbu Łabądź. To on miał przywieźć do kościoła trofeum. Do dziś zachował się piękny zwyczaj codziennego bicia w dzwony po modlitwie Anioł Pański dla uczenia tych rycerzy, którzy spod Grunwaldu do swoich domów nie powrócili. Historię bitwy pod Grunwaldem przypominają artyści podczas plenerowych widowisk, które wystawiane są w Kasztelanii – wzniesionej w nawiązaniu do istniejącej tutaj historycznie kasztelanii czechowskiej. Obiekt mający charakter budowli obronnej pełni dziś funkcje kulturalne i edukacyjne.