Odpowiedź eksperta
Abonament radiowo-telewizyjny to opłata, która jest pobierana od posiadaczy odbiorników radiowych i telewizyjnych w niektórych krajach. Opłata ta ma na celu finansowanie usług publicznego nadawania radiowo-telewizyjnego, takich jak programy telewizyjne i radiowe, produkcja treści, utrzymanie infrastruktury nadawczej.

Za sprawdzanie, czy mieszkańcy płacą abonament RTV, odpowiada Poczta Polska. Kontrole przeprowadzane są na terenie całej Polski przez cały rok. W ich trakcie sprawdzane są liczba urządzeń RTV w domu oraz to, czy wszystkie są zarejestrowane i opłacono za nie abonament.

Kontroli dokonują wyłącznie wyspecjalizowani pracownicy Poczty Polskiej, którzy podlegają pod Centrum Obsługi Finansowej Poczty Polskiej. Pracownik Poczty Polskiej powinien się wylegitymować, zanim przejdzie do kontroli odbiorników. Można go również poprosić o potwierdzenie tożsamości dowodem osobistym.

Obowiązek rejestracji urządzeń radiowo-telewizyjnych oraz regularnego opłacania abonamentu RTV wynika z Ustawy z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych oraz z rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z 17 grudnia 2013 r. w sprawie warunków i trybu rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych.

Wyjątkiem są osoby zwolnione z opłat, a zatem: osoby powyżej 75. roku życia, posiadacze I grupy inwalidzkiej, niesłyszący, niewidomi, bezrobotni zarejestrowani w urzędzie pracy, a także osoby z prawem do zasiłku przedemerytalnego, weterani wojenni oraz osoby po 60. roku życia, którym przysługuje emerytura, ale jej wysokość nie przekracza 50% przeciętnego wynagrodzenia.

Kontrolerzy abonamentu RTV nie mogą wejść do mieszkania bez zgody domowników, nawet jeśli mają podejrzenia nieuiszczenia opłat. Odmowa wstępu nie wiąże się z żadnymi konsekwencjami dla domowników. Choć komunikaty Poczty Polskiej sugerują, że osoba kontrolowana powinna umożliwić przeprowadzenie kontroli, to jednak praktyka oraz orzecznictwo sądowe, w tym wyrok NSA z 26 września 2018 r., jasno mówią, że nie ma obowiązku wpuszczania kontrolera do wnętrza prywatnego mieszkania.

Kontroler nie jest policjantem ani funkcjonariuszem organów ścigania. Jego rola ogranicza się do sprawdzania formalności związanych z rejestracją urządzenia.

Jeśli kontroler stwierdzi używanie niezarejestrowanego radia lub telewizora, abonentowi grozi kara w wysokości trzydziestokrotności miesięcznej opłaty abonamentowej obowiązującej w dniu, w którym to naruszenie stwierdzono.