Prześladowania polskich księży trwały przez cały okres wojny i zaczęły się już we wrześniu 1939 r. Duchowni byli obiektem masowych represji ze strony obu agresorów: Niemców i Sowietów. Ponadto, polscy księża byli także mordowani – w ramach akcji „oczyszczania” terenów Wołynia i Małopolski Wschodniej z ludności polskiej – przez nacjonalistów ukraińskich. Księża w oczach okupantów stanowili naturalny nośnik polskości, istotny element inteligencji, który – w ich mniemaniu – należało unieszkodliwić i wytępić.

29 kwietnia będziemy obchodzić 19-sty Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w czasie II wojny światowej ustanowiony przez Konferencję Episkopatu Polski w 2002 r. Data ta nie została wybrana przypadkiem. Właśnie tego dnia w 1945 r. o godzinie 17.25 żołnierze amerykańscy wyzwolili niemiecki obóz koncentracyjny Dachau, który był głównym ośrodkiem eksterminacji duchowieństwa polskiego.

Pierwsze, duże transporty z księżmi trafiły do KL Dachau już w kwietniu i maju 1940 r. Więźniowie, po przekroczeniu bramy z napisem „Arbeit macht frei”, tracili swoją dotychczasową tożsamość i stawali się numerami. Od tej chwili kluczowym elementem ich życia codziennego stawała się praca. W naszym obozie nie było zwierząt pociągowych, musieli je więc zastąpić ludzie. (…) zaprzęgano do pługa przy usuwaniu śniegu z obozu, do wozów, do bron przy uprawie roli, a nawet do wału ugniatającego szosę - wspominał ks. bp Franciszek Korszyński (nr obozowy 22546).

Oprócz głodu i nieludzkiego systemu kar, więźniowie najczęściej wspominają tzw. transporty „inwalidów”. Do tej grupy zaliczono najsłabszych więźniów – chorych, niezdolnych do pracy, ale również inteligencję – w tym księży. W tzw. Inwaliden Transport wywieziono do komór gazowych a następnie spalono w krematorium w zamku Hartheim 310 polskich duchownych.

Szacuje się, że w czasie II wojny światowej, w wyniku wszelkich represji zginęło około 3 tysięcy polskich kapłanów, co stanowi 20% przedwojennego duchowieństwa. Najliczniejsza grupa – aż 868 osób – zmarła w wyniku uwięzienia w obozie koncentracyjnym KL Dachau. Wśród nich najwięcej pochodziło z terenów diecezji poznańskiej (147), włocławskiej (144) i łódzkiej (112).